احكام قبله

مسأله 852: خانه كعبه كه در شهر مكّه معظّمه مى باشد قبله است و بايد روبروى آن نماز خواند ولى كسى كه دور است، اگر طورى بايستد كه بگويند رو به قبله نماز مى خواند كافيست. و همچنين است كارهاى ديگرى كه بايد رو به قبله انجام گيرد مانند سر بريدن حيوانات.

مسأله 853: كسى كه نماز واجب را ايستاده مى خواند، بايد صورت، سينه، شكم و جلوى پاهاى او، رو به قبله باشد. و بنابر احتياط مستحب انگشتان پاى او نيز رو به قبله باشد.

مسأله 854: كسى كه بايد نشسته نماز بخواند، اگر نمى تواند به طور معمول بنشيند و در هنگام نشستن، كف پاها را بر زمين مى گذارد، بايد در موقع نماز صورت، سينه، شكم و بنابر احتياط ساق پاى او، رو به قبله باشد.

مسأله 855: كسى كه نمى تواند نشسته نماز بخواند، بايد در حال نماز، بر پهلوى راست طورى بخوابد كه جلوى بدن او، رو به قبله باشد و اگر ممكن نيست بايد بر پهلوى چپ، طورى بخوابد كه جلوى بدن او، رو به قبله باشد و اگر اين نيز ممكن نباشد، بايد بر پشت بخوابد، طورى كه كف پاهاى او، رو به قبله باشد.

مسأله 856: نماز احتياط، سجده و تشهّد فراموش شده و سجده سهو را، بايد رو به قبله بجا آورد.

مسأله 857: نماز مستحب را مى توان در حال راه رفتن و سوار بودن خواند. و اگر انسان در اين دو حال، نماز مستحب بخواند، لازم نيست رو به قبله باشد.

مسأله 858: كسى كه مى خواهد نماز بخواند، بايد براى پيدا كردن قبله كوشش نمايد، تا يقين كند قبله كدام طرف است و مى تواند به سخن دو نفر عادل يا يك نفر ثِقه، يعنى شخص مورد اطمينان، اعتماد كند.

مسأله 859: اگر نتواند به قبله يقين كند يا شخص مورد اطمينانى نباشد كه به او خبر بدهد، بايد به گمانى كه از محراب مسجد مسلمانان، يا قبرهاى آنان و يا از راههاى ديگر پيدا مى شود عمل نمايد. و اگر از گفته كسى كه با قواعد علمى قبله را مى شناسد، به قبله گمان پيدا كند كافى است.

مسأله 860: كسى كه گمان به قبله دارد، اگر بتواند گمان قوى ترى پيدا كند نمى تواند - بنابر احتياط واجب - به گمان خود عمل نمايد، مثلا اگر از گفته شخصى گمان به قبله پيدا كند، ولى بتواند از راه ديگرى گمان قوى ترى پيدا كند، نبايد به حرف او عمل نمايد، مگر اينكه سخن او باعث اطمينان شود. و همچنين مى تواند ميهمان، به گفته صاحب خانه عمل كند، اگر موجب ظن باشد و ظن قوى ترى ممكن نباشد، علىَ الاحوط.

مسأله 861: اگر براى پيدا كردن قبله وسيله اى ندارد، يا با اينكه كوشش كرده، گمانش به طرفى نمى رود، چنانچه وقت نماز وسعت دارد، بنابر احتياط بايد چهار نماز به چهار طرف بخواند، تا يقين كند يكى از آنها رو به قبله بوده، يا كمى از قبله انحراف داشته است. امّا اگر به اندازه چهار نماز وقت ندارد، بايد به اندازه اى كه وقت هست نماز بخواند، مثلا اگر فقط به اندازه يك نماز وقت دارد، بايد يك نماز به هر طرفى كه مى خواهد بخواند، گرچه كفايت يك نماز به يكى از آن اطراف بىوجه نمى باشد.

مسأله 862: اگر يقين يا گمان كند كه قبله در يكى از دو طرف است، بنابر احتياط بايد به هر دو طرف نماز بخواند.

مسأله 863: كسى كه بايد به چند طرف نماز بخواند، اگر بخواهد دو نمازى كه مانند نماز ظهر و عصر است بخواند، بايد يكى پس از ديگرى خوانده شود و لازم نيست نماز اوّل را به چند طرف بخواند، بعد نماز دوم را شروع كند.

مسأله 864: كسى كه يقين به قبله ندارد، اگر بخواهد غير از نماز، كارى كند كه بايد رو به قبله انجام گيرد، مثلا بخواهد سر حيوانى را ببرد، بايد به گمان عمل نمايد و اگر گمان ممكن نيست به هر طرف كه انجام دهد، در صورت ضرورت اشكال ندارد.